واکاوی رویکردهای فقهی به اعتبار جنسیت در شهادت
نویسندگان
چکیده مقاله:
اعتبار شهادت زن در فقه اسلامی از دیرباز تاکنون همواره عرصهی مباحث متعددی در این حوزه بوده است. با اینحال قدمت موضوع، مانع از تازگیپرداختن به انتقادات مطرح در این قلمرو و واکاوی نگرشهای مختلف پیرامون این موضوع، با هدف نزدیکترشدن به نظر شارع نخواهد بود. در این زمینه دو رویکرد قابل طرح است. نخست؛ رویکرد جنسیت محور که با استناد به برخی دلایل نقلی و عقلی، معتقد به تنصیف ارزش شهادت زن میباشد. در مقابل، رویکرد دوم، در بستری تاریخمند، از طریق بازتفسیر مواضع اتخاذ شده در رویکرد سنتی و واکاوی دلایل استنادی آن، به تعدیل نگرشهایی میپردازد که میتواند منشأ سوءفهمهای احتمالی شود و با توجه به اقتضائات زمانی و مکانی و نواندیشیهای فقهی ـ حقوقی امکان گذر از رویکرد سنتی را فراهم کرده و زمینهساز اتخاذ رویکردی نو در زمینه موضوع شهادت زن میشود. رویکرد اخیر، با اعتباربخشی به شهادت زن آنرا به عنوان موضوعی خرد در جریان پویایی فقه اسلامی میداند که خاصیت همگامی با تحولات زمانی و مکانی را در خود میبیند.
منابع مشابه
پذیرش و اعتبار شهادت و شهادت کارشناسی در رویۀ دیوان بین المللی دادگستری
در دیوان بینالمللی دادگستری اصحاب دعوی از آزادی در ارائۀ هرگونه دلیل، از جمله ادلۀ شفاهی، مانند شهادت و گواهی کارشناسی برخوردارند. با اینحال، دیوان با ادلۀ شفاهی ارائهشده از سوی اصحاب دعوی با احتیاط ویژهای رفتار کرده و صرفاً در شرایطی برای آنها ارزش اثباتی خاصی قائل شده است. در این مقاله ضمن بررسی آندسته از پروندههای مطروحه نزد دیوان بینالمللی دادگستری که در آنها اصحاب دعوی از شاهد یا شاه...
متن کاملبررسی فقهی و حقوقی ارزش شهادت خویشاوندان
در قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1318، قانونگذار وجود قرابت نسبی یا سببی تا درجه سوم از طبقه دوم را مانع پذیرش شهادت می دانست. با تصویب قانون آیین دادرسی مدنی مصوب 1379، قانونگذار درخصوص حکم شهادت اقربا سکوت نموده است. به همین جهت، این پرسش مطرح می شود که آیا با وجود سکوت قانونگذار در قانون آیین دادرسی مصوب 1379، همچنان خویشی با یکی از طرفین دعوا، مانع پذیرش شهادت است؟ به نظر می رسد با توجه به سک...
متن کاملبازپژوهشی اعتبار ابرا به شرط عوض در مذاهب فقهی
گاه داین با شرایطی از دین خود صرفنظر میکند. این امر به لحاظ ساخت عمل حقوقی شاید آن را مشروط یا معلق کند. هر دو فرض بر مبنای نظریۀ ایقاع بودن و عقد بودن ابرا جای بحث و بررسی دارد. برمبنای نظریهای که ابرا را عقد میداند، ابرای مشروط با مشکل خاصی روبهرو نیست اگرچه انشای آن بهگونهای که معلق بر حصول شرط باشد، با دیدگاه اکثریت فقیهان که تنجیز را از شرایط انشای عمل حقوقی میدانند، تعارض پیدا می...
متن کاملواکاوی فقهی مقابلهبهمثل در ناسزا
انسان شاید با ناسزاگویی دیگری مواجه شود و آرامش خویش را از دست بدهد، در این حال، حس انتقام پیدا میکند و تمایل به مقابلهبهمثل در او ایجاد میشود. در پژوهش حاضر به حکم فقهی مقابلهبهمثل در ناسزا به روش اجتهادی پرداختهایم. آنچه اهمیت مسئله را دوچندان کرده، گستره، کثرت ابتلا و تبیین آثار و کارکردهای قضایی آن است. با وجود اهمیت و گسترۀ مسئله هیچ باب و عنوان مستقلی در کتب فقهی یافت نشد و تنها ب...
متن کاملبررسی فقهی - حقوقی اعتبار توافق راجع به افزایش مهر
برخی از فقهای معاصر امامیه، توافق راجع به تغییر میزان مهر را فاقد اعتبار قانونی و شرعی دانسته و ترتب آثار مهر را بر چنین توافقی بر خلاف موازین شرع میدانند. ولی با توجه به مفهوم و ماهیت مهر و عموم ادله ضرورت پیروی از شرط و عقد و نظر مشهور فقهای امامیه بر امکان جعل شرط خیار در مهر و اقاله آن و توافق زوجین به مهر به جای پرداخت مهرالمثل، میتوان توافق راجع به کاهش و یا افزایش میزان مهر را معتبر ت...
متن کاملواکاوی مفهوم «سوژه» در رویکردهای تحلیل گفتمان
مفهوم سوژه ریشه در تفکرات دوران نو زایش دارد که در قرن بیستم ماهیتی سیاسی یافت؛ سوژه را حداقل از سه منظر میتوان مورد بررسی قرار داد؛ ازنظر مدرن که با دکارت آغاز میگردد، سوژه فاعل شناسایی است که مستقل از نیروهای متافیزیکی توانایی اندیشیدن و کنش را داراست. از منظر پساساختارگرا و پسامدرن که به صورت خاص در اندیشه فوکو تجلی مییابد، سوژه ابداع عصر مدرن است و با پایان مدرنیسم نیز رو به افول گذاشته...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده{@ msg_add @}
عنوان ژورنال
دوره 14 شماره 50
صفحات 67- 86
تاریخ انتشار 2018-02-20
با دنبال کردن یک ژورنال هنگامی که شماره جدید این ژورنال منتشر می شود به شما از طریق ایمیل اطلاع داده می شود.
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023